Αν βρεθείς το ξημέρωμα στο μικρό χωριό Κωτύλιο, είναι σαν να βρίσκεσαι πάνω από τα σύννεφα. Καθώς το άσπρο πέπλο της ομίχλης πέφτει και ο ήλιος ανοίγει τις χρυσαφένιες ακτίνες του, το τοπίο ξανοίγει και φανερώνεται το καταπράσινο χωριουδάκι.
 |
| Μονή Γενναδίου |
Οι ψηλές βουνοπλαγιές απέναντι από την Καρύταινα, αυτές που ξεδιψάνε από τη δροσιά του Αλφειού, αυτές που πρώτα ο ήλιος αντικρίζει γυρνώντας τις ακτίνες του από τον Επικούριο Απόλλωνα της Ανδρίτσαινας, αυτές που από τα αρχαία ακόμη χρόνια δημιούργησαν μια συντροφιά με τα γύρω ψηλά βουνά, καλούν όποιον τα επισκεφτεί να αγναντεύει την υπέροχη θέα. Να μην θέλει με τίποτα να σκοτεινιάσει και να κρυφτεί αυτή η υπέροχη ζωγραφιά της φύσης.
 |
| Καρύταινα |
Εκεί ψηλά λοιπόν ολόγυρα κάνουν συντροφιά η ψηλή Παναγιά κοντά στο χωριό Κουρουνιού, καθώς και ο ψηλός λόφος του Φράγκικου κάστρου του Άη Γιώργη των Σκορτών, χαρίζοντας γενναιόδωρα την πανέμορφη φύση του τόπου. Στην περιοχή αυτή επειδή ήταν πέρασμα για άλλες πόλεις, έχουν βρεθεί ευρήματα από ερείπια που μαρτυρούν πως εδώ υπήρχαν ειδικά περάσματα για την διάβαση προς τις άλλες περιοχές, αλλά και για την προστασία των κατοίκων από επιδρομείς. Γίνεται λόγος για το κάστρο του Άη Γιώργη που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας. Εικάζεται από ορισμένους ιστορικούς πως κατά την αρχαιότητα υπήρξε η Ακρόπολη της αρχαίας πόλης της Λυκόσουρας.
 |
| κάστρο Άη Γιώργη Σκορτών |
Κτισμένα στις πλαγιές του Λυκαίου όρους, το Κωτύλιο μαζί με το Στρογγυλό και το Παλλάτου αποτελούν τρία πανέμορφα και καταπράσινα χωριά. Και κει κοντά μετά το Κωτύλιο, ξεχύνεται ορμητικός ο καταρράκτης του Βρόντου. Η πρόσβαση για να φτάσετε ως εκεί γίνεται και από το Κωτύλιο αλλά και από την Καρύταινα. Θα αντικρίσετε ένα πανέμορφο θέαμα, το συνταίριασμα της φύσης, τα μεγαλόσωμα πλατάνια, το νερό που πέφτει από μεγάλο ύψος και την όμορφη πρασινογάλαζη λιμνούλα που σχηματίζεται. Ο καταρράκτης βρίσκεται κοντά στο θρυλικό πέτρινο γεφύρι του Κούκου, κοντά στο χωριό Μάραθα ή αλλιώς Βλαχόραφτη.
 |
| καταρράκτης του Βρόντου |
Ακολουθώντας τον δρόμο από την Καρύταινα που οδηγεί στην Μεγαλόπολη, οι τοποθεσίες και τα χωριά που προσπερνάμε χαρακτηρίζονται από φύση, άλλοτε πνιγμένη από τους θάμνους και άλλοτε ξέφωτα με πράσινα λιβάδια, ενώ τα σπίτια των χωριών χαρακτηρίζονται ως πετρόκτιστα και εννίοτε πανέμορφα. Δεξιά και αριστερά κατά μήκος του επαρχιακού δρόμου υπάρχουν μικρά χωριά όπως τα Καλυβάκια, το Σούλου, το Κατσίμπαλη, το Καρβουνάρη με το μοναδικό ξωκλήσι της Καρβουναρέΐκης Παναγίας.
 |
| χιονισμένος δρόμος Μεγαλόπολης |
Ψηλά πλατάνια και γάργαρα νερά πλαισιώνουν το μικρό εκκλησάκι που γιορτάζει στις 23 Αυγούστου ενώ πλήθος κόσμου έρχεται για να προσκυνήσει την Παναγιά. Από τα πολύ παλιά χρόνια εδώ γινόταν μεγάλο πανηγύρι. Και σε αυτό το σημείο θα ήταν για μένα μεγάλη τιμή να αναφέρω ένα θαύμα που έκανε η Παναγία μας παραμονή της μεγάλης γιορτής, στην οικογένεια του αείμνηστου πατέρα μου, που ήταν τότε μικρό παιδάκι, γύρω στα 13 με 14, ημερολογιακά στα χρόνια της κατοχής το έτος 1943. Γέννημα της γειτονικής Καρύταινας από οικογένεια μυλωνάδων, κάθε χρόνο περίμεναν αυτή την γιορτή με ανυπομονησία. Οι νοικοκυρές μαγείρευαν από την παραμονή το φαγητό που θα έπαιρναν μαζί τους για το τραπέζι, ενώ οι άντρες κανόνιζαν για τον οίνον τον επιούσιον. Όμως φτώχεια μεγάλη υπήρχε και η κατσαρόλα δύσκολα έμπαινε στη φωτιά αφού ούτε καλά καλά νερό δεν είχαν στο χωριό, παρά μόνο οι γυναίκες το κουβαλούσαν στην πλάτη από μακριά. Η δική του οικογένεια δεν θα πήγαινε την άλλη μέρα στο πανηγύρι γιατί δεν είχαν τίποτα για να φάνε, πιο φτωχοί κι από τους φτωχούς. Όμως η Παναγιά που δεν αφήνει κανέναν τους έστειλε ουρανοκατέβατο έναν κόκορα που είχε ξεφύγει από το φορτηγό που μετέφερε πτηνά αγκομαχώντας στην κακοτράχαλη τότε δημοσιά με προορισμό την Ανδρίτσαινα.
 |
| Καρβουναρέϊκη Παναγιά |
Ακουμπισμένα στο Λυκαίο όρος, κτισμένα σε αρχαιολογικά εδάφη της Παρασσίας γης, τα χωριά Μαυριά, Κυπαρίσσια, Μαραθούσα, Θωκνία, Απιδίτσα, Ανθοχώρι, Χωρέμης, Νεοχώρι, Χρούσα, βρίσκονται παραδομένα στα χνάρια του λιγνίτη. Στο χωριό Τριπόταμο Αρκαδίας, εκεί που συναντώνται οι παραπόταμοι του Αλφειού ποταμού, υπάρχει το πανέμορφο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Εκεί κρύφτηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κατά τη διάρκεια της μάχης της Δραμπάλας. Τα τελευταία χρόνια οι προσπάθειες ανάδειξης της Παρασσίας γης από κατάλληλους εκπροσώπους του αντικειμένου, αλλά και η συλλογική προσπάθεια συλλόγων και η συμμετοχή απλών ανθρώπων με αργά βήματα οδεύει προς ένα καλό δρόμο.
 |
| Αγία Παρασκευή, Τριπόταμο |
Ξεδιπλώνεται στην Ανατολική πλαγιά του Αη Λιά το γραφικό χωριό Ίσαρης, ατενίζοντας αξιοζήλευτα την πεδιάδα της Μεγαλόπολης και της Μεσσηνίας. Με τα πέτρινα σπιτάκια του και τις ανθοστόλιστες αυλές κέρδισε κι αυτό, όπως και τα περισσότερα χωριά της Αρκαδίας, τον τίτλο του παραδοσιακού οικισμού. Κατείχε και τίτλο πρωτεύουσας του Δήμου Λυκόσουρας από το 1834 μέχρι το 1912. Όσο όμως κι αν ο τίτλος μετατράπηκε σε τοπική κοινότητα τίποτα δεν εμπόδισε τους κατοίκους του μέχρι και το 1970 να εξυπηρετούνται από τις πολύτιμες αναρίθμητες υπηρεσίες που λειτουργούσαν στον τόπο τους. Πλέον μέσα στα αξιοθέατα του, συγκαταλέγεται ο σιδηροδρομικός σταθμός που κάποτε εξυπηρετούσε τη γραμμή Αθήνα - Καλαμάτα. Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί Εκκλησιαστικό μουσείο καθώς και Λαογραφικό μουσείο.
 |
| σιδηροδρομικός σταθμός Ίσαρη |
Οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια του χωριού βρίσκονται κτισμένα σε πανέμορφες τοποθεσίες. Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται ο βυζαντινού ρυθμού ναός του Αγίου Νικολάου που γιορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου, αντίθετα με τον Άγιο Νικόλα στη θέση Κοτρώνια που γιορτάζει στις 9 Μαΐου, ημέρα μνήμης στον Άγιο Νικόλαο εν Βουνένης. Στο ξωκλήσι της Παναγίας κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου τελείται θεία λειτουργία και ακολουθεί πανηγύρι. Τριγύρω από το χωριό είναι κτισμένα τα πανέμορφα ξωκλήσια του Αγίου Νεκταρίου, του Αγίου Βασιλείου, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Δημητρίου, της Αγίας Παρασκευής, των Αγίων Αποστόλων, της Αγίας Κυριακής, της Αγίας Βαρβάρας και του Προφήτη Ηλία.
 |
| Ίσαρη |
Σαφώς συνδεδεμένα το Ίσαρη με το μοναδικό στον κόσμο θρησκευτικού και γεωλογικού φαινομένου εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας, που βρίσκεται στο αμέσως επόμενο χωριό από το Ίσαρη. Το χωριό Βάστα Μεγαλόπολης καμαρώνει για το εκκλησάκι που συγκαταλέγεται ως ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά μνημεία του νομού Αρκαδίας αλλά και όλης της Πελοποννήσου.
 |
| εκκλησάκι Αγίας Θεοδώρας, Βάστα |
Και τα μαλλιά της γίνανε 17 πλατάνια και κτίστηκαν οι ρίζες τους μέσα στο χώμα και τα κλαδιά τους ξεπετάγονται ως ψηλά στον ουρανό και έγιναν ένα με το σώμα της που ήταν ο ναός, ενώ το αίμα της έγινε νερό στο ποτάμι που κυλάει γύρω από αυτόν. Το θέαμα αλλά και το θαύμα που ξετυλίγεται σε αυτήν την όμορφη γωνιά της Αρκαδίας, χαρακτηρίζεται ανεξήγητο από επιστημονικής άποψης. Η Αγία Θεοδώρα η Πελοποννήσια, σύμφωνα με θρησκευτικές μελέτες γεννήθηκε στην Αρκαδία ωστόσο ο τόπος του μαρτυρίου της εικάζεται πως είτε είναι το μοναστήρι που μόνασε είτε το θαυματουργό εκκλησάκι. Έζησε την περίοδο ανάμεσα στον 9ο με 10ο αιώνα και κανείς δεν γνωρίζει τον λόγο που μόνασε ως μοναχός σε ανδρικό μοναστήρι. Διακρίθηκε για τις αρετές της, την υπομονή, υπακοή και την ευσέβεια έως ότου φοβερός λοιμός κατασπάραξε την Πελοπόννησο. Οι ανώτεροι της, την έστειλαν (όντας μεταμφιεσμένη ως άντρας μοναχός) στα σπίτια των χριστιανών για να τους βοηθήσει, αλλά εκεί κατηγορήθηκε από μια κοπέλα ότι ασέλγησε επάνω της. Η απόφαση της τιμωρίας της ήταν ο αποκεφαλισμός και ο τόπος που διάλεξαν οι δικαστές ήταν το χωριό Βάστα. Όταν αποκαλύφθηκε μετά τον αποκεφαλισμό της η πραγματική της ταυτότητα, ότι ήταν γυναίκα και όχι άντρας, οι δήμιοι ζήτησαν συγχώρεση από τον Θεό. Η μνήμη της τιμάται κάθε χρόνο στις 11 Σεπτεμβρίου με εορταστικές εκδηλώσεις. Ο δρόμος μέχρι το εκκλησάκι περιβάλλεται ολόγυρα από ψηλές βελανιδιές, κάνοντας την τοποθεσία μαγική ενώ το ποτάμι σιγοψιθυρίζει στον επισκέπτη τη δική του μαγεία. Λίγο πιο κάτω ο νερόμυλος καθώς και το οργανωμένο εξοχικό κέντρο γεμίζει την περιοχή με γευστικές παραδοσιακές μυρωδιές, που σε προκαλούν να τις γευτείς.
