ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ - Γ' ΜΕΡΟΣ

Κείμενο και έρευνα Γιώτα Χριστοφόρου

Διαβάστε το προηγούμενο μέρος εδώ: Λαογραφικά Μουσεία της Αρκαδίας - Β' Μέρος.

Σκορτσινού:

Η θέση του Λαογραφικού Μουσείου στο χωριό Σκορτσινού, βρίσκεται μετά τις πηγές του Ευρώτα, λίγο πιο έξω από το χωριό. Η ίδρυση του μουσείου οφείλεται στο δάσκαλο κ. Παναγιώτη Σπυρόπουλο. Το κτίριο αποτελείται από τέσσερις αίθουσες, στις οποίες τα εκθέματα προέρχονται από την καθημερινή ζωή των κατοίκων, την σχολική ζωή των παιδιών, εκκλησιαστικά είδη αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα της ευρύτερης περιοχής, καθώς και η αναπαράσταση ενός παραδοσιακού σπιτιού. Δίπλα στο μουσείο στέκεται ευλαβικά το ξωκλήσι του Εσταυρωμένου.

πηγές Ευρώτα στη Σκορτσινού Αρκαδίας

Νεστάνη ή Τσιπιάνα, που σημαίνει νοσταλγία...:

Και στην πραγματικότητα νοσταλγία αναδύει η ομορφιά της Νεστάνης όταν ο ταξιδιώτης την αποχωρίζεται, αφήνοντας πίσω του την κώμην Νεστάνη του Παυσανία, τη Φιλίππειος Κρήνη που έκτισε ο Μακεδόνας βασιλιάς Φίλιππος Β' το 338 π.Χ. μετά τη μάχη στη Χαιρώνεια. Την πλατανοσκέπαστη πλατεία του χωριού, τη μονή της Παναγίας της Γοργοεπηκόου που βρίσκεται γραπωμένη στα βράχια να φυλάει πολύτιμα την ιστορία του τόπου. Όλα αυτά και ακόμη πιο πολλά γνωρίζει όποιος την επισκέπτεται, μα σαν βρεθεί του Αγίου Γεωργίου σε αυτόν τον πανέμορφο τόπο, ως τυχερός επισκέπτης θα αφεθεί στο έθιμο που αναβιώνει κάθε χρόνο. Εκείνη την ημέρα κάτοικοι και επισκέπτες (όσοι επιθυμούν) ντυμένοι με τις παραδοσιακές ενδυμασίες και κρατώντας στα χέρια τους λουλούδια, τα πιο πολλά φτιαγμένα με ολάνθιστες πασχαλιές και αγριοσέληνα δεμένα στις γκλίτσες τους ξεκινούν τραγουδώντας και χορεύοντας από το λόφο του Γουλά, όπου και βρίσκεται το ξωκλήσι του Άη Γιώργη και κατηφορίζουν προς την πλατεία του χωριού για να συνεχίσουν το παραδοσιακό γλέντι.

Νεστάνη

Το Λαογραφικό Μουσείο της Νεστάνης:

Περήφανοι για τον τόπο τους οι κάτοικοι και τα μέλη του Προοδευτικού Συλλόγου της Νεστάνης το καλοκαίρι του 2022, εγκαινίασαν το Λαογραφικό Μουσείο. Η προσπάθεια που κατέλαβαν για την οργάνωση και ίδρυση του Μουσείου, ανταμείφτηκε αξιέπαινα την ημέρα των εγκαινίων, ανοίγοντας την πόρτα του παρελθόντος στους κατοίκους και επισκέπτες του όμορφου χωριού.
Το μουσείο φιλοξενείται σε κτίριο που κατασκευάστηκε το 1950 με τη βοήθεια του απόδημου Ελληνισμού, στεγάζοντας το 1962 το Γυμνάσιο του χωριού. Στις αίθουσες του μουσείου τα πρόσωπα πίσω από τις φωτογραφίες μοιάζουν ικανοποιημένα καθώς πήραν τη θέση τους εκεί όπου πρέπει ενώ οι κούκλες με τις παραδοσιακές ενδυμασίες ταξιδεύουν τους επισκέπτες πίσω στο χρόνο ιδανικά μεταφέρουν σκηνές από το μάζεμα των σταφυλιών, τους χορούς και τα τραγούδια με κάθε αφορμή που έπαιρναν από τον κύκλο της ζωής. Στο γιούκο τακτοποιημένα τα ρούχα, με όμορφα υφαντά φτιαγμένα από τον αργαλειό και ολόγυρα αντικείμενα καθημερινής χρήσης και εργαλεία για κάθε αγροτική δραστηριότητα.

Λαογραφικό Μουσείο Νεστάνης

Αποσπάσματα από το πρώτο φύλλο της εφημερίδας του Λεβιδίου (Μάρτιος - Απρίλιος, 1983):

ΤΟ ΛΕΒΙΔΙ ΣΗΜΕΡΑ

Στην καρδιά του Μοριά την Αρκαδία και στην καρδιά της Αρκαδίας, περικλεισμένο από βουνά, που όμως δεν το πλακώνουν, απλώνεται σε μια έκταση 3.500 στρεμμάτων το Λεβίδι. Μα αν θες να δεις όλο το χωριό σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια και τον κάμπο δεν έχεις παρά ν' ανέβεις στο λόφο της Ανάληψης. Όμως από κει πάνω μόνο την όψη του θα διακρίνεις. Η ψυχή του θα σου αποκαλυφθεί αν σεργιανίσεις τις γειτονιές και τα σοκάκια, αν πας μια βόλτα στο κέντρο του. Μια πίκρα και μια μελαγχολική νοσταλγία για τους αλλοτινούς καιρούς θα σε πλημμυρίσει. Τότε που τα φτωχικά σοκάκια και οι γειτονιές βούιζαν από το παιδομάνι και τα παιχνίδια του: κρυφτό, κυνηγητό, αμπάριζα, κουτάκι κουτάκι, κεραμιδάκια, τσιμάκα τσιλίκα, αμάτζες, καλόγερος... Φτωχά και ταπεινά παιχνίδια μα πόσο ζωντανά! - Από τον Φιλοτεχνικό Σύλλογο Λεβιδίου

Το Λαογραφικό Μουσείο Λεβιδίου:

Οι κάτοικοι του Λεβιδίου και τα μέλη του Φιλοτεχνικού Συλλόγου ανέλαβαν την πρωτοβουλία για να εντάξουν στην τριλογία των μουσείων τους και το Λαογραφικό Μουσείο. Κι όλα αυτά με αφορμή την αγάπη τους για την παράδοση του τόπου τους. Στην έκθεση του Λαογραφικού Μουσείου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γυρίσει στο χρόνο πίσω μιας άλλης εποχής, ελεύθερα αφήνοντας το βλέμμα να γνωρίσει τα γεωργικά εργαλεία, τα είδη οικιακής χρήσης, τις παλιές φωτογραφίες, τα κεντήματα, τα υφαντά φτιαγμένα στον αργαλειό, τα σαμάρια κ.α.

Λεβίδι

Βυτίνα:

Ήταν δύο σπουδαίοι άνθρωποι, ο ένας δάσκαλος και ο άλλος κουρέας στο επάγγελμα, που ανέλαβαν να συγκεντρώσουν πολύτιμα παλαιά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, αντικείμενα που μύριζαν νοσταλγικά. Τα αντικείμενα παραχωρήθηκαν από απλούς ανθρώπους του τόπου και τελικά βρήκαν τη θέση τους στο Λαογραφικό μουσείο της Βυτίνας. Το μουσείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης και λειτουργεί από το 1986. Λειτουργεί υπό την αιγίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου της Βυτίνας.
Επικοινωνία: Πολιτιστικός Σύλλογος Βυτίνας, Πρόεδρος Φ. Κατσούλια (τηλ. 6972009573).

Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας

Δημοτική λαϊκή παράδοση:

Μπορεί τα αντικείμενα του μουσείου να γυρίζουν τον άνθρωπο πίσω στο χρόνο, το χρόνο που τις πιο πολλές φορές βιάζεται για να φύγει, υπάρχει όμως ένα ακόμη στοιχείο της λαϊκής τέχνης κι αυτό είναι το τραγούδι και ο χορός, που βιώνεται με συναισθήματα χαράς και προσμονής κάθε καλοκαίρι στα πανηγύρια. Ωστόσο αξίζει να αναφερθεί ότι τραγούδια του τόπου, ανέκδοτης συλλογής, καταγράφηκαν και αναγνωρίστηκαν με τη βοήθεια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και του Κοινωνικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος Τρύφωνος Θαλασσινού που εδρεύει στη Βυτίνα και εκδόθηκαν με τίτλο: Δημοτικά τραγούδια από την Βυτίνα Αρκαδίας.
Περήφανος ο λαϊκός πολιτισμός μας, που κι άλλο ένα λιθαράκι της τέχνης και της παράδοσης βρήκε το δρόμο του.

Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας

Οι τεχνίτες της Στεμνίτσας:

Στα πλακόστρωτα σοκάκια του χωριού, την ώρα που έπαιζαν τα παιδιά χαρούμενα κι οι άνδρες κουβέντιαζαν στο καφενείο, ακουγόταν με πάθος η δυνατή φωνή του γανωματή που καλούσε τις νοικοκυρές να γανώσουν τα μαγειρικά τους σκεύη. Η τεράστια ακμή του μικρού χωριού διήρκησε σχεδόν δύο αιώνες και σ' αυτό βοήθησε και η μυστική τέχνη που ασκούσαν με την εργασία τους, οι κουδουνάδες, οι καμπανάδες, οι σιδεράδες, οι χαλκωματάδες και άλλα επαγγέλματα, όπως η τέχνη της αργυροχροσοΐας. Στο δυνατό γυναικείο ένστικτο και στη δύναμη της ομορφιάς που θέλει κάθε γυναίκα να απολαμβάνει, η γοητεία ενός κοσμήματος συμπληρώνει σχεδόν πάντα το αίσθημα της φιλαρέσκειας. Η τέχνη της αργυροσχρυσοχοΐας ξεχώρισε σε αυτό τον τόπο, έδωσε όραμα και φιλοδοξία στους τεχνίτες εκείνης της εποχής και συνέχεια στην τωρινή γενιά με την ίδρυση σχολής που παραδίδει την απαραίτητη εκπαίδευση για τη δημιουργία κοσμημάτων που συνεχίζουν να μαγεύουν τις γυναίκες και κατ' επέκταση τους λάτρεις των ασημένιων έργων τέχνης.

Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας, Στεμνίτσα

Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας:

Το μουσείο στεγάζεται σε δύο κτίρια, τα οποία είναι δωρεές Στεμνιτσιωτών. Τα εκθέματα του μουσείου στολίζουν συλλογές από παλαιότερα παραδοσιακά επαγγέλματα ενώ ξεχωρίζει η αναπαράσταση του παραδοσιακού Στεμνιτσιώτικου σπιτιού, πλούσια συλλογή από αντικειμένα λαϊκής τέχνης, βιτρίνες με αντικείμενα της εκκλησιαστικής αργυροχρυσοχοΐας, υφαντά καθώς και τη συλλογή του Καραγκιοζοπαίκτη Λάμπρου Καραδήμα. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κατακλύζεται περίπου από 10.000 επισκέπτες κάθε χρόνο.

Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας

Συνεχίζεται στο επόμενο μέρος το αφιέρωμα.

Επόμενο μέρος: Λαογραφικά Μουσεία της Αρκαδίας - Δ' Μέρος

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ - Β' ΜΕΡΟΣ

Κείμενο και έρευνα Γιώτα Χριστοφόρου

Συνεχίζοντας από το πρώτο μέρος του αφιερώματος (Λαογραφικά Μουσεία της Αρκαδίας - Α' Μέρος).

Ψηφιακό Μουσείο Βλαχοκερασιάς:

Το χωριό της Βλαχοκερασιάς ή το χωριό Ιών κατά την αρχαιότητα, επιβεβαιώνει με την ομορφιά του την πλούσια Αρκαδική φύση, αφού τα δέντρα από κερασιές, καστανιές και πλατάνια περιβάλλουν τον τόπο, όπου άφθονα νερά ξεδιπλώνουν τη φαντασία για τις μακρομαλλούσσες νεράιδες, ενώ οι άνθρωποι ακόμη κι αν έφυγαν σε άλλους τόπους, με τη σκέψη και τη νοσταλγία ενίοτε και με την παρουσία τους, δεμένοι με προγόνους τους Σκυρίτες οι οποίοι πολέμησαν δίπλα στους Σπαρτιάτες αλλά και με πολιτισμό και παραδόσεις που οφείλουν να μεταφέρουν στους νεώτερους, επεξεργάστηκαν, μελέτησαν και αποφάσισαν τη δημιουργία ενός καινοτόμου Μουσείου με Λαογραφικό περιεχόμενο. Η καινοτόμος ιδέα για την ίδρυση του Ψηφιακού Μουσείου της Βλαχοκερασιάς, η οποία υλοποιήθηκε με τη συνεργασία επτά ατόμων (2011 - 2017), δίνει στον επισκέπτη τη δυνατότητα ψηφιακά να περιηγηθεί και να γνωρίσει την παράδοση του χωριού. Το Ψηφιακό Μουσείο παρουσιάζει με στοχευμένο τρόπο, μέσα από 31 ηλεκτρονικές σελίδες, την καθημερινή ζωή των κατοίκων, επιπρόσθετα κάθε σελίδα του, εμπλουτίζεται μέσα από παραπομπές, video και links. Vdm-vlahokerasia.gr, Vlahokerasia Digital Museum.

Βλαχοκερασιά

Τεγέα, Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος:

Στην Τεγέα με το πλούσιο αρχαιολογικό παρελθόν και ιστορία, βρίσκεται το Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος - ΒΙΟΧΑΛΚΟ, το οποίο αποτελεί καρποφόρα πνευματική συνεισφορά στην τοπική κοινωνία, μιας και σε αυτό οργανώνονται δράσεις, εκδηλώσεις και μαθήματα που έχουν σκοπό την ανάδειξη πολιτισμού της πόλεως και της ευρύτερης περιοχής καθώς και την ενημέρωση των κατοίκων σε θέματα πολιτισμού και αρχαιοτήτων. Το Κοινωφελές Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος - ΒΙΟΧΑΛΚΟ, ως κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από την κτίριο Α με αίθουσες που αξιοποιούνται για τις εξής δράσεις: αίθουσα θεάτρου, δανειστική βιβλιοθήκη, παιδικό τμήμα βιβλιοθήκης, εργαστήριο μαγειρικής και πληροφορικής. Στο κτίριο Β που λειτούργησε το 2020, οι αίθουσες χρησιμοποιούνται για τα εργαστήρια ζωγραφικής και βιβλιοδεσίας καθώς και αίθουσα συνεδρίων. Το κτίριο Γ λειτουργεί από το 2021 με το εργαστήριο κεραμικής, την ιματιοθήκη του χορευτικού συλλόγου καθώς και το γραφείο του συλλόγου.

Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος - ΒΙΟΧΑΛΚΟ

Λαογραφικό Μουσείο Τεγέας:

Στη θέση που στεγάζεται το Μουσείο λειτουργούσε Οικοκυρική Σχολή τα παλαιότερα χρόνια, ενώ από το 1996 λειτουργεί το Λαογραφικό Μουσείο. Ο επισκέπτης του μουσείου, έχει τη δυνατότητα μέσα από τα εκθέματα και τον τρόπο με τον οποίο είναι τοποθετημένα να γνωρίσει τα επαγγέλματα μιας άλλης εποχής, τα εργαλεία, τους χώρους του σπιτιού, τον αργαλειό και τις δημιουργίες του, καθώς και τις παλιές κιτρινισμένες φωτογραφίες. Το κτίριο της Οικοκυρικής Σχολής βρίσκεται μέσα στο καταπράσινο πάρκο της Τεγέας, εκεί όπου φυλάσσονται σημαντικά μνημεία, ανάμεσα στο ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που θυμίζει μικρογραφία του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Την Παλαιοχριστιανική βασιλική του Θύρσου με το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο που απεικονίζει παραστάσεις από τους δώδεκα μήνες και τους τέσσερις ποταμούς της Εδέμ. Την Παλαιοχριστιανική βασιλική της Αγοράς, δύο σειρές από αγάλματα ευεργετών της Τεγέας. Τον μαρμάρινο Ολυμπιακό βωμό, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τον όμορφο διάκοσμο του πάρκου και να ξεναγηθεί στον αρχαιολογικό χώρο της Τεγέας, που βρίσκεται στο χωριό Αλέα, σε κοντινή απόσταση από το πάρκο.

Λαογραφικό Μουσείο Τεγέας

Έτσι είναι η συνήθεια... :

Όταν περάσαμε τα περιβόλια και πιάσαμε τον ανήφορο, ένα κοριτσάκι κατέβαινε με το άσπρο μαντιλάκι του γεμάτο απ' το πρώτο στάρι της χρονιάς…
- Πού πας το στάρι; Τη ρώτησα για να σταθεί λίγο και να τη δω.

- Στην Εκκλησία.
- Και γιατί το πας στην Εκκλησία;
- Να το ευλογήσει ο παπάς.
- Ε και τι; Κάνω εγώ για να χαρώ την αντίδραση του κοριτσιού. Θα του κάμει καλό η ευλογία;
- Όχι, αποκρίθηκε απρόσμενα το κοριτσάκι!
- Κακό;
- Όχι.
- Ε, τότε λοιπόν;
Και το κοριτσάκι, γαλήνια συνεχίζοντας την παμπάλαια σοφία είπε: 

- Ε, είπε, έτσι είναι η συνήθεια.

Έτσι είναι η συνήθεια. Μου άρεσε στο κατώφλι του Μυστρά, από ένα παιδιακίσιο στόμα, ν' ακούσω τόσο απλά ειπωμένο το μεγάλο μυστικό που δένει ήσυχα τη μια γενιά με την άλλη, τη μιαν Ελλάδα με την άλλη. Ν' ακολουθάς την κίνηση των προγόνων κι ας ξέρεις πως δεν έχει καμία πρακτική αξία, να συνεχίζεις μια γιορτή, ένα θρήνο, ένα χορό, κρατώντας έτσι αδιάσπαστα το νήμα του καιρού, αυτό που δίνει συνοχή κι ευγένεια και ρίζες στη ράτσα. Γύρισα και κοίταξα το παιδάκι με τις "απαρχές καρπών" να κατηφορίζει προς την εκκλησιά και χάρηκα σα να έβλεπα ένα παιδάκι να κρατάει μια λαμπάδα, να τρέχει προσεκτικά μη σβήσει, να την παραδώσει στο παιδί του. - Νίκος Καζαντζάκης

Νίκος Καζαντζάκης

Ιδιωτικό Λαογραφικό Μουσείο στην Τρίπολη:

Ένα από τα πιο πλούσια σε αντικείμενα λαϊκής τέχνης μουσεία, βρίσκεται στην καρδιά της πρωτεύουσας της Αρκαδίας και συγκεκριμένα ανήκουν στη συλλογή του κ. Τάσου Μπιρμπίλη.
Τέλεια τοποθετημένα εκθέματα, που συνοδεύονται από ένα συνονθύλευμα αναμνήσεων που κατακλύζει όποιον τα θαυμάζει. Το μουσείο βρίσκεται στην οδό Χρονά 18, στην Τρίπολη και όποιος επιθυμεί να περιηγηθεί στους χώρους του, θα λάβει υπόψη την προηγούμενη ενδοεπικοινωνία με τους ιδιοκτήτες του μουσείου. Είναι χαρακτηριστική η δουλειά και η προσπάθεια του ιδιοκτήτη για να συγκεντρώσει τα εκθέματα που τόσο εντυπωσιακά περιβάλλουν τους πάγκους και τους τοίχους του μουσείου. Πολλά χάλκινα αντικείμενα, φωτογραφικές μηχανές, κομπολόγια, εικόνες και φωτογραφίες.
Όλα στη θέση τους, όλα στο σωστό μέρος οργανωμένα με αγάπη και μεθοδικότητα.

Ιδιωτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρίπολης

Το ιστορικό Άκοβο:

Μόλις ξημέρωσε, οι ακτίνες του ήλιου τους βρήκαν εις το στρώμα. Κάποια πέρδικα πιο πάνω στα βράχια κελαηδεί πρωί. Αμέσως σηκώνονται το πρωί και ετοιμάζονται να αρχίσουν το θέρισμα. Άρμεξε η μητέρα τη γίδα. Ταχτοποίησαν και τα άλλα ζωντανά και κατόπιν πήραν τα δρεπάνια στα χέρια και αφού έκαμαν τον σταυρόν τους και ευχήθηκαν καλοφάγωτο και με γάμους και πανηγύρια, άρχισαν το θέρισμα. Θερίζουν και δένουν τα χειρόβολα, τα οποία τα ρίχνουν σε ένα σημείο εκεί κοντά πολλά. Αφού θερισθούν αρκετά χειρόβολα ο πατέρας τα κάνει αγκαλιές και κάθε αγκαλιά έχει 12 χειρόβολα και τα τοποθετεί σε κατάλληλο μέρος. Τις αγκαλιές κατόπιν τις κάνουν δεμάτια ανά 5 ή 6 αγκαλιές, τα δένουν με τα δεματικά και τα σφίγγουν με τη μητέρα στριφογυρίζοντας τις άκρες των δεματιών σε τρόπο τέτοιον, ώστε να μη λύνονται. Τα δεμάτια είναι έτοιμα για φόρτωμα. Φέρνουν τότε το γαϊδούρι ή το μουλάρι, τα φορτώνουν ένα από την κάθε μεριά και ξεκινάει το ζωντανό με τον οδηγό για το χωριό, στο αλώνι. Στο δρόμο περνάει από τη βρύση στη Λεζονά και το ζωντανό φορτωμένο, ιδρωμένο και κουρασμένο σβήνει τη δίψα του στη βρύση και δροσίζεται... - Απόσπασμα από το βιβλίο του Παναγιώτη Μεταξά, δάσκαλου στο Ακόβου, 1972 με τίτλο: Ιστορία του Ακόβου

Άκοβο

Άκοβο που σημαίνει νερό. Στο Ιστορικό Άκοβο, ο Γέρος του Μοριά, έζησε 12 χρόνια. Εδώ παντρεύτηκε Ακοβίτισσα, εδώ στο ύψωμα της Δραμπάλας, νίκησε τον Ιμπραήμ, εδώ σε μια πέτρα χάραξε τα αρχικά από το όνομα του: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, κάνοντας περήφανους όλους εμάς.

Ενώ οι αναμνήσεις συνεχίζονται:

Και οι συκιές δεν ήταν λιγότερες. Πολλά σύκα τρώγαμε χλωρά το καλοκαίρι και περισσότερα ξερά το χειμώνα. Τα λιάζαμε και γίνονταν τα τσαπελόσυκα και τα ριγανόσυκα που μας βόλευαν το χειμώνα, ιδίως τη Σαρακοστή με τη νηστεία. Οι μουριές όμως ήσαν από κάθε άλλο δέντρο οι πιο πολλές. Βρίσκονταν παντού. Τα φύλλα τους δεν ήσαν μονάχα τροφή για τα ζώα - κατσίκες, πρόβατα, γουρούνια - χλωρά το καλοκαίρι, ξερά το χειμώνα, αλλά - κυρίως - τροφή για το μεταξοσκώληκα. Σε κάθε σπίτι τότε - Απρίλη, Μάη - τρέφανε μεταξοσκώληκα. Τα έσοδα από το μετάξι υπολογίσιμο βοήθημα για τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Επειδή λοιπόν μοναδική τροφή του μεταξοσκώληκα είναι τα φύλλα της μουριάς, είχαμε πάρα πολλές μουριές. Από όλα τα είδη των δέντρων είχε ο Άκοβος... - Απόσπασμα από το βιβλίο: Αναμνήσεις από τα τελευταία εκατό χρόνια του Ακόβου, του Παναγιώτη Σπανού

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ύψωμα Δραμπάλας, Άκοβο

Ο Νικηταράς του Τουρκολέκα, δυο λόγια μονάχα για έναν αληθινό ήρωα:

Εδώ στη πέτρ’ ασάλευτος

ο στρατηγός Νικήτας

ο Τουρκοφάγος αθλητής

του γένους νέος ακρίτας.

Πάντ' ανθισμένη ας την κρατά

την δάφνην των Ελλήνων

και στων πολέμων την ιερήν φωτιά

και στων κινδύνων

Ο Κολοκοτρώνης τον χαρακτήρισε ως Αρχάγγελο Μιχαήλ ή σαν τον Άγιο Γεώργιο. Ο σπουδαίος ήρωας Νικήτας Σταματελόπουλος, ήταν άνθρωπος με εξυπνάδα, ζούσε με πάθος και όραμα για την ελευθερία της πατρίδας του, υπήρξε "Τουρκοφάγος" για τους Τούρκους στη μάχη που έγινε στα Δολιανά, αφού με μόνο 200 δικούς του κατατρόπωσε 6000 Τούρκους, ενώ σε μια άλλη μάχη, άλλοι πήραν λάφυρα κι εκείνος μόνο ένα άλογο και ένα σπαθί. Ο Νικηταράς ο ήρωας που βρέθηκε στις φυλακές στην Αίγινα, επειδή συκοφαντήθηκε άδικα, όταν αποφυλακίστηκε, τυφλός πια με πίκρα και απογοήτευση στη ψυχή του από την ανθρώπινη μισαλλοδοξία, πέθανε στις 25 του Σεπτέμβρη του 1849 και τότε εκφωνήθηκε ως ΑΘΑΝΑΤΟΣ! (πηγή: Αρκάδες Εσμέν)

Στο Λαογραφικό Μουσείο του χωριού τον τελευταίο καιρό βρίσκεται ένα ορειχάλκινο αντίγραφο, του νεκρικού προσωπείου του, ενώ το γύψινο εκμαγείο του προσωπείου του, βρίσκεται στο Μουσείο Αφής. (πηγή: Ertnews.gr)

νεκρικό προσωπείο Νικηταρά, Μουσείο Αφής, Αθήνα

Το σπίτι του Νικηταρά, Λαογραφικό Μουσείο στο Τουρκολέκα:

Οι γυναίκες ζέσταιναν νερό στο καζάνι και βάζανε τα ρούχα πάνω στις πλύστρες (μεγάλες επίπεδες πέτρες), το ένα διπλωμένο πάνω στο άλλο. Τα περιχύνανε με θερμό νερό, τα τρίβανε ένα ένα και τα ακουμπούσανε στην διπλανή πλύστρα, όπου επαναλάμβαναν την διαδικασία. Μετά τα ξέπλεναν, και τα άπλωναν στα κλαδιά. Τα χοντρικά τα έπλεναν στο καζάνι χτυπώντας τα με τον κόπανο, ενώ τα λιόπανα τα πήγαιναν για πλύσιμο στο ρέμα. Στο σπίτι, οι γυναίκες μέσα στο καλοκαίρι έφτιαχναν χυλοπίτες με αλεύρι, γάλα και αυγά. Οι γυναίκες του σπιτιού άνοιγαν λεπτό φύλλο με τα ξύλα τους. Τα φύλλα απλώνονταν πάνω σε καθαρά λιόπανα ή σεντόνια να στεγνώσουν και μετά μαζεύονταν και κόβονταν σε μικρά κομμάτια. Οι κομμένες χυλοπίτες απλώνονταν πάλι για 1 -2 μέρες να στεγνώσουν εντελώς, μαζεύονταν και αποθηκεύονταν σε πάνινες σακούλες. Τις σακούλες τις έδεναν με σπάγκο και τις κρεμούσαν από καρφιά απ’ τα δοκάρια του σπιτιού για να μην τις φάνε τα ποντίκια. (πηγή: Τourkoleka.gr)

σπίτι Νικηταρά, Τουρκολέκα

Λαογραφικό Μουσείο στο χωριό του Νικηταρά:

Το Λιμποβίσι έχει το σπίτι του Κολοκοτρώνη, το Τουρκολέκα έχει το σπίτι του Νικηταρά. Τα σπίτια των ηρώων του 1821 επέλεξαν οι κάτοικοι και οι αρμόδιοι φορείς για να δημιουργήσουν Λαογραφικά Μουσεία, με ομόφωνη συνεργασία όλων όσων συνεισέφεραν σε αντικείμενα λαϊκής τέχνης, τα οποία εκτίθενται με παραστατικό τρόπο στο μουσείο του χωριού. Στα λαογραφικά αντικείμενα, η κατανομή και η οργάνωση στο χώρο που ανήκει το καθένα, έχει αποδοθεί από τους αρμόδιους φορείς του μουσείου με μεθοδικότητα, όπως για παράδειγμα τα αντικείμενα που ανήκουν ως προς τη χρήση για το ζύμωμα του ψωμιού είναι: το σκαφίδι, η ξύστρα, το πλαστήρι, η πινακωτή και το φτυάρι του φούρνου.
Το γεμάτο πλούσιες φυλλωσιές από δέντρα χωριό στέκει περήφανο καθώς απλώνεται νότια των βουνών Ελληνίτσα και Άη Γιώργης, βόρεια ακουμπάει στον Ταΰγετο και διοικητικά ανήκει στη Δυτική Φαλαισία. Στο χωριό τιμάται και ο νεομάρτυρας της Ορθοδοξίας, Άγιος Ιωάννης ο Τουρκολέκας, ενώ λειτουργεί ομώνυμη εκκλησία.

εκκλησία Αγίου Ιωάννη Τουρκολέκα

Συνεχίζεται στο επόμενο μέρος το αφιέρωμα.

Επόμενο μέρος: Λαογραφικά Μουσεία της Αρκαδίας - Γ' Μέρος

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ - Α' ΜΕΡΟΣ

Κείμενο και έρευνα Γιώτα Χριστοφόρου

"Η Αρκαδία μέσα από τα δικά μου μάτια"

Εκεί όπου μέσα από τα αντικείμενα γεννίεται η νοσταλγία... Πού όμως;

Στους αυτόχθονες Τσάκωνες και το πλούσιο παρελθόν τους. Σε ένα βουνό όπου ο δενδρόκεδρος φυτρώνει μοναδικά κι η Παναγιά το έβρεξε με το δάκρυ της. Στην πρωτεύουσα του νομού, την Τρίπολη και τα ελατοσκέπαστα χωριά της. Στην Ορεινή Αρκαδία και στους παραδοσιακούς πετρόκτιστους οικισμούς της. Κοντά σε ποτάμια με νεράιδες και ξωτικά που νίβονται στα νερά του Λάδωνα. Στη Μεγάλη Πόλις του Επαμεινώνδα που πριν από χιλιάδες χρόνια ήταν μια τεράστια λίμνη. Κοντά στα βουνά του τραγοπόδαρου θεού Πάνα, του Δία και της Δήμητρας, εκεί στην πόλη που ο ήλιος πρωτοανέτειλε. Σε μια πόλη που έλαβε μέρος στον Τρωικό πόλεμο, στην Αργοναυτική εκστρατεία, στους Περσικούς πολέμους και τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Στον κάμπο της αρχαίας Μαντινείας, παρέα με δημοτικά τραγούδια, αγάπη, πόνο, έρωτα, από σκληρά δουλεμένους ανθρώπους της Αρκαδίας.

Για του λόγου το αληθές, Λαογραφικό Μουσείο θα βρείτε:

Πέρα Μέλανα / Κοσμάς / Άστρο Κυνουρίας
Κολλίνες / Βλαχοκερασιά / Τεγέα
Άκοβο / Τουρκολέκα "Το σπίτι του Νικηταρά" / Φαλαισία / Σκορτσινού / Μάνναρη
Νεστάνη / Αρτεμίσιο / Παρθένι
Σιλίμνα / Κάτω Δαβιά / Πιάνα
Λεβίδι / Βυτίνα / Στεμνίτσα / Ζέρζοβα ή Παναγιά / Ζυγοβίστι
Βαλτετσινίκο / Θεόκτιστο / Βυζίκι / Δόξα / Σπάθαρη / Σταυροδρόμι / Χώρα / Σέρβου / Αετορράχη / Ράφτη / Βλαχόραφτη
Κοτύλιο ή Δραγουμάνου / Άνω Καρυές / Ίσαρη

Όμως στην Αρκαδία υπάρχουν και αυτά:

Λεωνίδιο: Φάμπρικα Πολιτισμού

Άγιος Πέτρος: Πύργος Τρικαλίτη

Κορακοβούνι Αρκαδίας: Μουσείο Ελίας

Τεγέα: Ίδρυμα Πολιτισμού Στασινόπουλος

Ιδιωτικά Λαογραφικά Μουσεία: Τρίπολη

Ιδιοτικό Μουσείο: Καμάρα

Ψαρί: Αρκαδιανή Μουσείο Δημοτικής Εκπαίδευσης

Δημητσάνα: Μουσείο Υδροκίνησης

Λιμποβίσι: Σπίτι Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Μουσείο Λαϊκού Πολιτισμού: Δάρα Αρκαδίας

Ράφτη: Γεωργακοπούλειο Ίδρυμα

Λιμποβίσι: Σπίτι Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Πίσω από τα αντικείμενα αναβιώνει το πλούσιο παρελθόν της Αρκαδικής γης:

Σαν στρώθηκαν οι μπαντανίες και απλώθηκαν τα κιλίμια, οι βελέντζες, οι κουβέρτες, οι μαξιλάρες στα κρεβάτια και στις ντιβανοκασέλες, οι νοικοκυρές βάλθηκαν να ξαναπιάσουν τη δουλειά που άφησαν στον αργαλειό. Έτσι και άρχισε πάλι το ρυθμικό τάκα τάκα. Κι η κυρά που υφαίνει στον αργαλειό της έγινε λαϊκός θρύλος κι ο αργαλειός της σύμβολο και τέλος αντικείμενο λαϊκής τέχνης, αποκτώντας σημαντική θέση στα λαογραφικά μουσεία της Αρκαδίας, για να στέκει η ματιά του επισκέπτη επάνω του και να τον βυθίζει σε αναμνήσεις άλλοτε πονεμένες κι άλλοτε νοσταλγίας.

«Το κέντισμα είναι γλέντισμα κι η ρόκα είναι σιργιάνι, κι ο πικραμένος αργαλειός είναι σκλαβιά μεγάλη»

Κάτω στα αλώνια είχε πολύ δουλειά το καλοκαίρι. Οι χωρικοί από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου, άνδρες και γυναίκες μαζί με όλα τα απαιτούμενα εργαλεία, έπιαναν δουλειά με τις σβάρνες, το δρεπάνι, τα σακιά που θα μετέφεραν τον καρπό, το δρεμόνι, το καρφί και το πέταλο, τις θημωνιές από σίκαλη φτιαγμένες. Ήλιο με ήλιο, σιγοτραγουδούσαν κι ας ήταν δύσκολη η ζωή που είχαν.

αργαλειός

Ένας μελετητής ενός άλλου οικιστικού χώρου της Ελλάδας έγραψε για το αλώνι: 

«Μια ανάγκη: το αλώνισμα – μια δύναμη: ο άνεμος - μια δυνατότητα: ο σχιστόλιθος - και ένα θαύμα: το αλώνι που μηχανεύτηκε το πρωτάκουστο σκαρφαλώνοντας απάνω στο δώμα του αχυρώνα, για να οικονομήσει ελάχιστα μέτρα καλλιεργήσιμης γης, για να κερδίσει τον άνεμο στο λίχνισμα, για να γλιτώσει τη μεταφορά του καρπού και του άχυρου. Ο αγώνας αυτός έχει μέσα στην απελπισία του μεγαλοσύνη.» (πηγή Βασίλης Παπαιωάννου περιοδικό Τεχνικά Χρονικά)

Μέσα στο σπίτι δίπλα στο τζάκι έστρωναν οι νοικοκυρές το τραπέζι. Στο σοφρά επάνω αράδιαζαν ότι πολύτιμο τους έδινε ο Θεός για να φάνε. Τα σκεύη τους μπακιρένια κι από το γεύμα τους δεν έλειπε η νταμιτζάνα με το κρασί. Πήραν κι αυτά τη θέση τους ως πολύτιμα εκθέματα της λαϊκής μας παράδοσης.

Λαογραφικό Μουσείο Τρίπολης

Μπροστά μας τα Πέρα Μελανά και μια ταμπέλα μας υποδέχεται τσακώνικα:

ΚΑΟΥ’Ρ ΕΚΑΝΑΤΕ ΤΟ ΜΕΑΝΕ! (καλώς ήρθες στα Μελανά)

Πίσω από τα ψηλά κυπαρίσσια η ματιά φάνηκε να σμίγει με τα πολύτιμα χρόνια του παρελθόντος, τότε που τα σπίτια γέμιζαν από οικογένειες που σαν έπεφτε το γλυκό σούρουπο, μαζευόντουσαν στις αυλές των σπιτιών για να ανταλλάξουν δυο λόγια, άλλοτε με κλάμα κι άλλοτε με γέλιο. Κι όταν ερχόταν η ώρα για να φτιάξουν τον τραχανά για το χειμώνα, σιγοτραγουδούσαν με τη δική τους τσακώνικη διάλεκτο. Στα Πέρα Μελανἀ, τα οποία βρίσκονται πολύ κοντά στο Λεωνίδιο, τα σπίτια μοιάζουν σαν ζωγραφιά που παιδικό χεράκι τα ξεπατίκωσε στην ακουαρέλα, με ότι πιο όμορφο χρώμα διάλεξε. Οι άνθρωποι του Μορφωτικού και Πολιτιστικού συλλόγου "Η Τσακωνιά" δημιούργησαν το 2000 στο ανακαινισμένο κτίριο του Παλαιού Σχολείου, έναν υπέροχα διαμορφωμένο χώρο από αντικείμενα της καθημερινής ζωής και πλούσιας συναισθηματικής αξίας, την έκθεση του Λαογραφικού Μουσείου με απώτερο σκοπό τη διάνοιξη ενός ανηφορικού δρόμου που δε θα έχει τέλος μα θα έχει το δέσιμο μιας αλυσίδας ανθρώπων παλαιότερης γενιάς και νεώτερης, μιας αλυσίδας που δε θα σπάσει ποτέ.

Πέρα Μελανά Αρκαδίας

Απαντούν σιωπηλά τα αντικείμενα:

Το καλωσόρισμα το κάνει από τη μια μεριά η αίθουσα με τα απαραίτητα σκεύη του μαγειριού και από την άλλη η αίθουσα του σχολείου με το μελάνι απαραίτητη για την πένα που έγραφαν καθώς και το βιβλίο της Α΄ Δημοτικού. Μια γωνιά με αντικείμενα για το όργωμα και το αλώνισμα, καθώς και αντικείμενα της αγροτικής ζωής κρεμασμένα στους τοίχους. Από το Μουσείο δε λείπει η γωνιά της θρησκευτικής λατρείας. Στοιχεία επικοινωνίας με το Μουσείο είναι τα εξής: Πέρα Μέλανα, 22029, Τυρός Αρκαδίας, email: efkynou@yahoo.gr

τσακώνικα

Ψηλά στην αγκαλιά του Πάρνωνα, γεννήθηκε ο Κοσμάς:

Ο γέρο Κωνσταντάς όλη του τη ζωή την πέρασε στο αγαπημένο του χωριό τον Κοσμά. Και τι δεν είχε ο Κοσμάς. Τα καλοκαίρια ξάπλωνε κάτω από τον ίσκιο των πλατάνων και άφηνε τη φαντασία του να τρέχει τόσο γρήγορα που ύπνος βαθύς έκλεινε τα βλέφαρα του κι έπαιρνε τις σκέψεις του αποτυπώνοντας ένα χαμόγελο ευχαρίστησης στο καθαρό πρόσωπο του. Από την άλλη το κοπάδι του το άφηνε κι έτρεχε μέσα στις καστανιές, πηδούσε από πέτρα σε πέτρα μέχρι την πηγή που τα ξεδιψούσε με το δροσερό νερό της. Μια μέρα που σαν να το ήξερε από πριν πως κάτι σπουδαίο θα γίνει, που ακόμη κι ο ύπνος ακόμη τον άφηνε αδιάφορο, του γεννήθηκε η ιδέα να ακολουθήσει τα ζώα στην πηγή και να πιεί κι αυτός από το νερό της. Εκεί στην κρύα πηγή, ο γέρο Κωνσταντάς αντίκρισε την εικόνα των Αγίων Αναργύρων, θαυματουργικά, που έμελλε να γίνει η όμορφη αιτία να κτιστεί ο μεγαλοπρεπής ναός των Αγίων Αναργύρων και το χωριό να βαπτιστεί με το όνομα του ενός από τους δύο Αγίους.  Γι' αυτό κι ο Κοσμάς περιβάλλεται από τόση φυσική ομορφιά, πλουτίζοντας από ανθρώπους καλλιεργημένους, φουσκώνοντας από περηφάνια για τις θυσίες αυτών που ξεχώρισαν μέσα στις σελίδες της μακραίωνης ιστορίας του!

ναός Αγίων Αναργύρων, Κοσμάς

Τα εκθέματα στο Λαογραφικό Μουσείο του Κοσμά, ζωντανεύουν την ιστορία:

Αμέτρητοι οι λόγοι για να εξερευνήσει ο επισκέπτης τον παραδοσιακό οικισμό που ακτινοβολεί στις παρυφές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 1150 μέτρων. Ένας από αυτούς είναι και η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο. Η αίθουσα του μουσείου στεγάζεται στο παλαιό σχολείο του χωριού (έτος κτήσης 1915), συντροφιά με την αίθουσα της Βιβλιοθήκης. Με παραστατικό τρόπο τα αντικείμενα του μουσείου ξεδιπλώνουν τις αγροτικές και επαγγελματικές δραστηριότητες των κατοίκων του χωριού. Πανέξυπνοι και ευρηματικοί οι Κοσμίτες κατάφεραν να κάνουν επάγγελμα την τέχνη των γιωργαντζάδων που έχει τις ρίζες της στη Βασιλεύουσα. Οι Γεωργαντζάδες ήταν χτενοποιοί, δηλαδή κατασκεύαζαν τα χτένια των αργαλειών και φορούσαν μια φορεσιά φτιαγμένη από γιουρντιά ή τζιπούνια ή σεγγούνια, τα οποία ήταν μαλλιά μαύρων προβάτων και τράγων, που αφού υφαίνονταν, τα έφτιαχναν κάτι σαν ένα κοντό παλτό προσθέτοντας ολόγυρα του ένα είδος γαϊτανιού. Τα γιουρντιά που προορίζονταν για τις γυναίκες λεγόταν λάγια, φτιαγμένα από λάγιο μαλλί, δηλαδή μαλλί από μελανό πρόβατο.

παλαιό σχολείο Κοσμά

Λεωνίδιο, Φάμπρικα Πολιτισμού:

Πόσο αρμονικά και άψογα ερμηνευτικά, πόσο τέλεια εφευρετικά μπορούν να αποδοθούν και να εμπεδωθούν από τον επισκέπτη, μύθοι και θρύλοι, αρχαιότητα, τσακώνικη ιστορία, αρχιτεκτονικά δημιουργήματα, τσακώνικη υφαντική, χορός και παραδόσεις, η γη και τα προϊόντα της, η θάλασσα και το εμπόριο, η μετανάστευση και η επιστροφή των ξενιτεμένων, ο δρόμος και οι νέοι ορίζοντες, ο πολιτισμός, η μαγεία του τόπου, τα θρησκευτικά μνημεία, ο φυσικός πλούτος και όλα αυτά στη Φάμπρικα Πολιτισμού στο Λεωνίδιο, σε έκθεση τριών ενοτήτων, που παρουσιάζεται με διαδραστικό τρόπο. Η Φάμπρικα Πολιτισμού λειτουργεί ως κέντρο προβολής της αγροτικής ιστορίας και των δρόμων της θάλασσας της ανατολικής Πελοποννήσου.

Φάμπρικα Πολιτισμού, Λεωνίδιο

Άστρος Κυνουρίας - μνήμες, ακούσματα και γεύσεις από το χθες. Όνειρα και ελπίδες για το αύριο:

Αυτόν τον τίτλο διάλεξαν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί του ΕΠΑΛ στο Άστρος Κυνουρίας να δώσουν κατά την τελετή των εγκαινίων του "δικού τους" Μουσείου. Η προσπάθεια της ανεύρεσης αντικειμένων λαϊκής τέχνης του τόπου τους πήρε σάρκα και οστά. Το επάγγελμα του τσαγκάρη, του αμπελουργού, του γανωματή, των κεντημένων υφαντών στον αργαλειό και πολλά άλλα που αξίζει να προβληθούν και να τα γνωρίσει ο επισκέπτης αποτελούν τα εκθέματα του Λαογραφικού Μουσείου. Εδώ θα δείτε και το φωτογραφικό κουτί με το ξύλινο τρίποδο που κάποτε στεκόταν αγέρωχο στο καφενείο του χωριού και περίμενε το φωτογράφο του τόπου να αποθανατίσει όμορφες ευτυχισμένες στιγμές. Το Μουσείο στεγάζεται στο χώρο του σχολείου όπως και στον ίδιο χώρο στεγάζεται και η Βιβλιοθήκη του ΕΠΑΛ Άστρους. Άξιοι συγχαρητηρίων οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί, άφησαν το δικό τους αποτύπωμα στη συνέχεια του πολιτισμού της ιστορικής πόλης.

Λαογραφικό Μουσείο ΕΠΑΛ
Άστρους Κυνουρίας

Άγιος Πέτρος, πύργος Τρικαλίτη:

 
Σαν κρίκος μιας ατελείωτης αλυσίδας, που ποικίλει από θέματα Λαογραφίας, στέκεται επιβλητικός ο πύργος του Τρικαλίτη, του Τούρκου Αγά Τρικαλίτη, στον Άγιο Πέτρο της βόρειας Κυνουρίας. Στα δωμάτια του πύργου απεικονίζεται το λαογραφικό στοιχείο του χωριού και πλανάται σε όλα τα αντικείμενα, από τα πιο μεγάλα μέχρι τα πιο μικρά, ενδεικτικά από την καράφα με το λικεράκι για το κέρασμα, μέχρι τα τεράστια κλειδιά που ανοίγουν την ξύλινη πόρτα. Από τον Πύργο δεν λείπει και η μαθητική τάξη, που από το 1836 ως το 1935, λειτούργησε ως Σχολαρχείο ενώ ως το 1960 ως Οικοκυρική Σχολή. Ο επισκέπτης μπορεί και ψηφιακά να περιηγηθεί στον πύργο, με μια ξενάγηση που αφήνει το αίσθημα της νοσταλγίας. Πύργος Τρικαλίτη, ξενάγηση - Άγιος Πέτρος Αρκαδίας, ταινία: Γ. Λίλης Φωζέλης. Παρουσίαση του Πύργου μέσω των εκθεμάτων της ''Μικρής" Έκθεσης Λαογραφίας & Ιστορίας.

πύργος Τρικαλίτη, Άγιος Πέτρος

Μουσείο Ελίας, Κορακοβούνι:

Στη γη της ελιάς, του θείου αυτού δώρου προς τον άνθρωπο, στο χωριό Κορακοβούνι, ο κ. Πετρόπουλος αναπαλαίωσε το παλαιό ελαιοτριβείο της οικογενείας του, με αποτέλεσμα που φανερώνει οργάνωση και μεράκι και νοσταλγία για την παράδοση. Ο χώρος είναι επισκέψιμος για το κοινό κατόπιν συνεννοήσεως με τον ιδιοκτήτη. Στο χώρου του Μουσείου ο επισκέπτης ενημερώνεται για τα παλαιά μηχανήματα και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μάζευαν τις ελιές, πώς έβγαζαν το λάδι, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο στη συνέχεια φρόντιζαν τα δέντρα για να καρποφορήσουν εκ νέου από τη νέα χρονιά. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό Μουσείο, με εκθέματα από εργαλεία και αναπαραστάσεις από τη δουλειά των ανθρώπων μιας άλλης εποχής, τότε που στους ελαιώνες ακούγονταν οι τραγουδιστές φωνές των ανθρώπων μολονότι περνούσαν πολλές δυσκολίες συνέχιζαν να είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι. Από το 1884 ως το 1920, λειτούργησε το ελαιοτριβείο, με τη βοήθεια των χωρικών και ενός αλόγου.

Μουσείο Ελιάς Κορακοβούνι

Κολλἰνες:

Η νοσταλγία φαίνεται στα απλά καθημερινά αντικείμενα και πως οι υπεύθυνοι του χώρου με επιδέξιο τρόπο τα έχουν τοποθετήσει. Μια πλήρης αναπαράσταση ενός παραδοσιακού σπιτιού, με τις καθημερινές ασχολίες της οικογένειας, τα καθημερινά σκεύη και τα εργαλεία της δουλειάς αλλά και μια εικόνα που ζωντανεύει στις σκέψεις των γεροντότερων όταν το βλέμμα στέκεται στο παλιό τζάκι, τότε που τριγύρω κάθονταν οι δικοί τους άνθρωποι που με γέλια και χαρές περνούσαν τα βράδια του χειμώνα. Το παλιό Δημοτικό σχολείο στις Κολλίνες υπάρχει σήμερα για να φιλοξενεί στις αίθουσες του αντικείμενα που γεννούν αναμνήσεις καθώς είναι γεμάτα συναισθηματική αξία. Κι όμως με αγάπη τα δώρισαν στον τόπο τους, οι κάτοικοι του χωριού, για να αναβιώσουν στα μάτια των νεώτερων γενεών εικόνες άλλης εποχής και για να βουρκώσουν από συγκίνηση τα μάτια των μεγαλυτέρων!

Λαογραφικό Μουσείο, Κολλινές

Το υπέροχο αυτό αφιέρωμα θα συνεχιστεί σε μέρη, μείνετε συντονισμένοι και ταξιδέψτε μαζί μας.

Δεύτερο μέρος: Λαογραφικά Μουσεία της Αρκαδίας - Β' Μέρος