Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΕΥΡΩΤΑΣ ΣΤΗ ΣΚΑΛΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Κείμενο Νίκος Αϊβαλής, φωτορεπορτάζ Ελπίδα Ζωγραφίδου

40 περίπου χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Σπάρτης, βρίσκουμε την Σκάλα Λακωνίας. Μια όμορφη κωμόπολη, αρκετά κοντά στην θάλασσα, η οποία αποτελεί έδρα του Δήμου Ευρώτα. Οδοιπορικό στην Σκάλα θα δούμε σε άλλο αφιέρωμα, καθώς σε αυτό θα εστιάσουμε στον μυθικό Λακεδαίμονα βασιλιά, Ευρώτα, ο οποίος κοσμεί την είσοδο της Σκάλας, ερχόμενοι από Σπάρτη. Συγκεκριμένα στην Ιπποκράτειο Πολιτεία, στην είσοδο του πάρκου. Το άγαλμα του Ευρώτα, φιλοτέχνησε ο γλύπτης Ιωάννης Μπάρδης το 2019, επί προεδρίας Ιωάννας Κουρλά. Το ίδιο άγαλμα, αποτελεί και επίσημο έμβλημα της Δημοτικής Κοινότητας Σκάλας.

Ποιος ήταν αυτός ο μυθικός Ευρώτας που έδωσε το όνομα του και στον ποταμό Ευρώτα; (δείτε περισσότερα για τον ποταμό εδώ: Ευρώτας το Αρχαίο Ποτάμι). Πίσω στα αρχέγονα και μυθικά χρόνια, πρώτος βασιλιάς της Λακωνίας ή Λακεδαιμονίας όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα, ήταν ο αυτόχθονας βασιλιάς Λέλεγας, καθώς σύμφωνα με τον Παυσανία οι Λέλεγες ήταν οι αυτόχθονες στην περιοχή της Λακωνίας και της Μεσσηνίας. Ο Λέλεγας είχε πατέρα τον Ήλιο, ενώ με γυναίκα την Κλεοχάρεια, απέκτησε παιδιά: τον Μύλη (είναι ο εφευρέτης της μυλόπετρας, την οποία χρησιμοποιούν για την άλεση των σιτηρών), τον Πολυκάονα (ο οποίος αργότερα νυμφεύθηκε την Μεσσήνη) και την Θεράπνη (έδωσε το όνομα της στην περιοχή όπου βρίσκεται το σημερινό Μενελάειον). Ο Μύλης διαδέχθηκε τον Λέλεγα στην βασιλεία και γιος του ήταν ο Ευρώτας. Ο Ευρώτας, αποτελεί τον τρίτο κατά σειρά μυθικό βασιλιά της Λακεδαιμονίας, μετά τον παππού του Λέλεγα και τον πατέρα του, Μύλη. Γυναίκα του Ευρώτα ήταν η Ευρυδίκη, με την οποία απέκτησε μια κόρη, την Σπάρτη. Η Σπάρτη παντρεύτηκε τον Λακεδαίμονα, ο οποίος ήταν γιος του θεού Δία και της Πλειάδας Ταϋγέτης, όπου για να την τιμήσει ο Ζευς, έδωσε στο βουνό το όνομα της, γνωστός ως Ταΰγετος (δείτε για τον Ταΰγετο: Αφιέρωμα στον Ταΰγετο). Ο Λακεδαίμονας διαδέχθηκε τον Ευρώτα και για να τιμήσει την γυναίκα του, έδωσε στην πόλη το όνομα της, Σπάρτη, ένα όνομα το οποίο έμελλε να χαραχτεί για πάντα στην ιστορία (δείτε εδώ για την πόλη της Σπάρτης: Σπάρτη η Πόλη των Ηρώων και Περίπατος στην Αρχαία Σπάρτη). Ο Λακεδαίμονας, γενάρχης της γενιάς των Λακεδαιμονίων, μαζί με την Σπάρτη απέκτησαν παιδιά: τον Αμύκλα (διάδοχος του θρόνου μετά τον Λακεδαίμονα και ιδρυτής των Αμυκλών έξω από την Σπάρτη), τον Ίμερο, την Κλεοδίκη και την Ευριδίκη του Άργους. Η Ευριδίκη, παντρεύτηκε τον Ακρίσιο, βασιλιά του Άργους και έτσι πήρε το προσωνύμιο "Ευριδίκη του Άργους". Η Ευριδίκη με τον Ακρίσιο απέκτησαν την Δανάη, η οποία είχε γιο τον μυθικό βασιλιά του Άργους και ιδρυτή των Μυκηνών, Περσέα.

άγαλμα μυθικού
βασιλιά Ευρώτα, Σκάλα

Κάπως έτσι συνεχίζουν οι γενιές και οι διαδοχές του βασιλικού θρόνου της Λακεδαιμονίας, από τους πανάρχαιους γενάρχες. Έτσι λοιπόν ανάμεσα σε αυτούς τους μυθικούς ήρωες βρίσκουμε και τον βασιλιά Ευρώτα. Σύμφωνα με τον μύθο, υπήρχαν λιμνάζοντα νερά, τα οποία διέσχιζαν την Λακωνία. Ο βασιλιάς Ευρώτας, άνοιξε διώρυγα μέσω της οποία διοχέτευσε τα νερά στην θάλασσα, συγκεκριμένα στον Λακωνικό κόλπο. Έτσι λοιπόν, το νέο αυτό ποτάμι πήρε το όνομα του βασιλιά, Ευρώτας. Αυτή είναι η ιστορία του αγάλματος και του ήρωα πίσω από το άγαλμα που κοσμεί την Σκάλα.